Ինտենսիվ այգեգործության զարգացման ծրագիր
մինչև 2025-12-30

Ծրագրի մասին

Ծրագրի հիմնական նպատակն է ժամանակակից տեխնոլոգիաներով մշակվող խաղողի, ինտենսիվ պտղատու այգիների, հատապտղանոցների հիմնման, ոչ ավանդական բարձրարժեք մշակաբույսերի մշակման, ինչպես նաև ոռոգման արդիական համակարգերի և կարկտապաշտպան ցանցերի ներդրման պետական աջակցության միջոցով՝ խթանել ժամանակակից, բարձր բերքատվությամբ այգիների հիմնումը և այդ եղանակով պտղաբուծության և խաղողագործության զարգացումն ու արդյունավետության բարձրացումը, ավելացնել մրցունակ խաղողի, պտղի և հատապտղի արտադրության և արտահանման ծավալները, խթանել ոչ ավանդական բարձր արժեք ապահովող մշակաբույսերի արտադրությունը, նվազեցնել կարկտահարության և այլ բնակլիմայական գործոններով պայմանավորված ռիսկերը, նպաստել ջրային ռեսուրսների խնայողաբար և արդյունավետ օգտագործմանը, մեղմել կլիմայի փոփոխության ազդեցությունը և նպաստել հարմարվողականության մակարդակի բարձրացմանը, նպաստել գյուղատնտեսությունում տնտեսավարողների եկամուտների ավելացմանը։

Ծրագիրը նախատեսվում է իրականացնել 2021-2025 թվականներին և ընդգրկելու է Հայաստանի Հանրապետության ամբողջ տարածքը։ Ծրագրին մասնակցելու նպատակով շահառուները մինչև ներդրման աշխատանքների սկսվելը պետք է դիմեն ծրագրին մասնակից ֆինանսական կառույցներին (ՑԱՆԿ), իսկ փոխհատուցման բաղադրիչի դեպքում՝ Էկոնոմիկայի նախարարությանը։

Ծրագիրը պետք է իրականացվի կապալառու կազմակերպության միջոցով՝ բացառությամբ ոչ ավանդական բարձրարժեք մշակաբույսերի արտադրություն կազմակերպելու, ինչպես նաև ոռոգման առաջադիմական շարժական համակարգերի ձեռքբերման դեպքերի։ Վերջինիս հետ համագործակցությունից կախված տրամադրվող վարկի կամ փոխհատուցվող գումարի չափը փոփոխության ենթակա չէ:

Ծրագիրն իրականացվելու է երկու բաղադրիչով՝ վարկերի տոկոսադրույքների մասնակի սուբսիդավորման և ծախսերի մասնակի փոխհատուցման միջոցով։

1․ Վարկերի տոկոսադրույքների մասնակի սուբսիդավորում

  • 0.5 (յուրաքանչյուր պտղատեսակի համար)-500 հա այգեհիմնում (ներառյալ առաջին տարվա խնամքի ծախսերը),
  • 0.5 և ավելի հա տարածքի համար ոռոգման արդիական համակարգերի ներդրում  կամ մինչև 100 հազար խորանարդ մետր ծավալով ջրավազանների կառուցում կամ ընդլայնում,
  • 0.5-100 հա կարկտապաշտպան ցանցերի ներդրում,
  • 1.0-30 հա ծնեբեկի, պրասասոխի, ռուկոլայի, բրյուսելյան և պեկինյան կաղամբների, կոլրաբիի, գանգրակաղամբի (կալե), ցուկինիի (դեղին կամ մուգ կանաչ) և պատիսոնի, քաղցր եգիպտացորենի մշակություն։

2․ Ծախսերի մասնակի փոխհատուցում

  • 0.5 և ավելի հա ոռոգման արդիական համակարգերի ձեռքբերում և ներդրում,
  • մինչև 100 հազար խորանարդ մետր ծավալով ջրավազանների կառուցում կամ ընդլայնում,
  • 0․5-3 հա բազմամյա տնկարկներում կարկտապաշտպան ցանցերի ներդրում, ընդ որում ծրագրի շրջանակում կարկտապաշտպան ցանցերի ներդրման նպատակով կատարված ծախսերի մասնակի փոխհատուցման բաղադրիչով ծրագրի շահառուներ կարող են հանդիսանալ միայն ծրագրի աղյուսակում ընդգրկված, կարկտի առավել ակտիվ գոտիներում գտնվող բնակավայրերում գործունեություն իրականացնող և բազմամյա տնկարկներում կարկտապաշտպան ցանց ներդրող տնտեսավարողները։
  • Ծրագրի շրջանակում 0.5 և ավելի հա ոռոգման արդիական համակարգերի ձեռքբերման և ներդրման (բացառությամբ շարժական համակարգի), կամ մինչև 100 հազար խորանարդ մետր ծավալով ջրավազանների կառուցման կամ ընդլայնման համար յուրաքանչյուր շահառուի կփոխհատուցվի փաստացի կատարված ծախսերի 50 %–ը, որը 1 հա-ի հաշվով չպետք է գերազանցի ծրագրով գնահատված ծախսերի առավելագույն սահմանաչափերի 50%-ը, իսկ  միայն ոռոգման արդիական համակարգերի համար գերնորմատիվային ջրապահանջարկ ունեցող հողատարածքներում ներդրման դեպքում կփոխհատուցվի փաստացի կատարված ծախսերի 60%–ը, որը 1 հա-ի հաշվով չպետք է գերազանցի ծրագրով գնահատված ծախսերի առավելագույն սահմանաչափերի  60 %-ը։
  • Ոռոգման արդիական շարժական համակարգի ձեռքբերման համար յուրաքանչյուր շահառուի կփոխհատուցվի ձեռքբերման արժեքի 50 %–ը, բայց ոչ ավելի քան միավորի հաշվով 7.5 մլն դրամը, ընդ որում յուրաքանչյուր շահառուի տրամադրվող փոխհատուցման հանրագումարը չի կարող գերազանցել 75.0 մլն դրամը։
  • Ծրագրի շրջանակում 0․5-3 հա բազմամյա տնկարկներում կարկտապաշտպան ցանցերի ներդրման համար, կապալառուին կփոխհատուցվի փաստացի կատարված ծախսերի 75%-ը, որը 1 հա-ի հաշվով չպետք է գերազանցի ծախսի առավելագույն սահմանաչափի (12․1 մլն դրամ) 75%-ը: Եթե կարկտապաշտպան ցանցերի ներդրման համար կապալառուի կողմից կատարված փաստացի ծախսերը 1 հա-ի հաշվով գերազանցում են ծախսի առավելագույն սահմանաչափը, ապա կապալառուին սահմանաչափը գերազանցող գումարի վճարման պարտավորությունը կրում է շահառուն։
Դիմելու կարգ

Այգու հիմնման նպատակով անհարժեշտ է մինչև վարկի ստացումը ֆինանսական կառույցին և նախարարություն ներկայացնել՝

  • հողատարածքի տեղի, հիմնվող այգու չափերի և պտղատեսակի, տնկման բանաձևի վերաբերյալ տեղեկատվություն, 
  • հողի ագրոքիմիական բաղադրության լաբորատոր փորձաքննության եզրակացության պատճենը (առավելագույնը 6 ամսվա վաղեմության),

կենսադինամիկ խաղողի այգու հիմնման դեպքում նաև՝

  • մշակության միջոցառումների նկարագիրը,
  • համայնքի (վարչական շրջանի) ղեկավարի կողմից հաստատված տեղեկատվություն՝ այգեհիմնմանը նախորդող երեք տարիների ընթացքում տվյալ տարածքում մշակված մշակաբույսերի վերաբերյալ։

Անհրաժեշտության դեպքում, նախարարությունը ներկայացված փաստաթղթերի վերաբերյալ ֆինանսական կառույցին կտրամադրի խորհրդատվություն։

Անհրաժեշտ փաստաթղթեր

Սուբսիդավորվող վարկի համար՝

  • անձը հաստատող փաստաթղթի պատճեն,
  • անշարժ գույքի նկատմամբ իրավունքի պետական գրանցման վկայականի պատճեն և Կադաստրի կոմիտեի կողմից տրամադրված՝ կադաստրային քարտեզում արտացոլված հողամասի շրջադարձային կետերի կոորդինատները,
  • համաձայնագիր՝ ծրագրի շրջանակում շահառուի մասին տեղեկությունները նախարարությանը կամ այլ պետական մարմնին փոխանցելու մասին ։

Ոչ ավանդական բարձրարժեք մշակաբույսերի մշակության դեպքում նաև

  • կատարվելիք ծախսերի նախահաշիվ։

Աշխատանքների ավարտից հետո ֆինանսական կառույցին ներկայացվող փաստաթղթեր՝

այգեհիմնման դեպքում՝

  • արտերկրից ձեռք բերված կամ տեղական արտադրության տնկանյութի ծագումն ու որակը հավաստող փաստաթուղթ,
  • արտերկրից ձեռք բերված տնկանյութի բուսասանիտարական կարանտին հսկողության ակտ,
  • տնկանյութի ներկրումը հավաստող փաստաթղթեր, տեղական արտադրության դեպքում՝ բուսասանիտարական անձնագիր,
  • այգեհիմնման աշխատանքների ծախսերը հիմնավորող փաստաթղթեր, այդ թվում՝ կապալառուի հետ կնքված պայմանագրի պատճենը, վճարման անդորրագիրը, ՀՀ հարկային օրենսգրքով սահմանված հաշվարկային փաստաթուղթը, ջրավազանի նկատմամբ իրավունքի պետական գրանցման վկայականի պատճենը և Կադաստրի կոմիտեի կողմից տրամադրված՝ կադաստրային քարտեզում արտացոլված հողամասի շրջադարձային կետերի կոորդինատները, ինչպես նաև հիմնված այգու նպատակային նշանակությանը և (կամ) գործառնական նշանակությանը կամ հողատեսքին համապատասխան անշարժ գույքի նկատմամբ իրավունքի պետական գրանցման վկայականի պատճենը և Կադաստրի կոմիտեի կողմից տրամադրված՝ կադաստրային քարտեզում արտացոլված հողամասի շրջադարձային կետերի կոորդինատները, անշարժ գույքի նկատմամբ օտարման և այլ իրավունքներով ծանրաբեռնելու սահմանափակման վերաբերյալ լիազոր մարմնի կողմից տրամադրված տեղեկանքը և ջրօգտագործման թույլտվությունը կամ ջրօգտագործողների ընկերության հետ կնքած պայմանագրի պատճենը,
  • ձեռք բերված և ներդրված, նույնականացման կոդեր ունեցող գույքի ցանկը՝ իրենց կոդերով։

Կարկտապաշտպան ցանցերի և ոռոգման արդիական համակարգերի, ներդրման, ինչպես նաև ջրավազանների կառուցման դեպքում՝

  • ձեռք բերված և ներդրված, նույնականացման կոդեր ունեցող գույքի ցանկը՝ իրենց կոդերով (պոմպի և ֆիլտրի ներդրման դեպքում՝ պարտադիր, այլ գույքի համար՝ առկայության դեպքում),
  • կարկտապաշտպան ցանցերի և ոռոգման արդիական համակարգերի ձեռքբերման և տեղակայման, ինչպես նաև ջրավազանի կառուցման կամ ընդլայնման ծախսերը հիմնավորող փաստաթղթերը այդ թվում՝ կապալառուի հետ կնքված պայմանագրի պատճենը (բացառությամբ ոռոգման շարժական համակարգի ձեռքբերման դեպքի, որի համար ներկայացվում են ձեռքբերումը հավաստող փաստաթղթերը),
  • վճարման անդորրագիրը,
  • հաշվարկային փաստաթուղթը (բացառությամբ ոռոգման շարժական համակարգի ձեռքբերման դեպքի), ջրօգտագործման թույլտվությունը կամ ջրօգտագործողների ընկերության հետ կնքած պայմանագրի պատճենը (բացառությամբ կարկտապաշտպան ցանցերի ձեռքբերման դեպքի),
  • ջրավազանի դեպքում նաև իրավունքի պետական գրանցման վկայականի պատճենը և Կադաստրի կոմիտեի կողմից տրամադրված՝ կադաստրային քարտեզում արտացոլված հողամասի շրջադարձային կետերի կոորդինատները, իսկ կարկտապաշտպան ցանցի կամ ոռոգման արդիական համակարգի ներդրման դեպքում՝ փաստացի գործառնական նշանակությանը համապատասխան անշարժ գույքի նկատմամբ իրավունքի պետական գրանցման վկայականի պատճենը և Կադաստրի կոմիտեի կողմից տրամադրված՝ կադաստրային քարտեզում արտացոլված հողամասի շրջադարձային կետերի կոորդինատները։

Ոչ ավանդական բարձրարժեք մշակաբույսերի դեպքում՝

  • սածիլի կամ սերմի ներկրումը հավաստող փաստաթղթեր և (կամ) տուփը և (կամ) պիտակը, իսկ տեղական սածիլի արտադրության դեպքում բուսասանիտարական անձնագիր,
  • տեղական սերմերի համար՝ սերմի ծագումն ու որակը հավաստող փաստաթուղթ,
  • արտերկրից ձեռք բերված սածիլի բուսասանիտարական կարանտին հսկողության ակտ,
  • մշակության ծախսերը հիմնավորող փաստաթղթեր: 

Ծախսերի մասնակի փոխհատուցման համար՝

Կարկտապաշտպան ցանցի կամ ոռոգման արդիական համակարգեր ներդնելու կամ ջրավազանի կառուցման կամ ընդլայնման դեպքում՝

  • ձեռք բերված և ներդրված, նույնականացման կոդեր ունեցող գույքի ցանկը՝ իրենց կոդերով (պոմպի և ֆիլտրի ներդրման դեպքում՝ պարտադիր, այլ գույքի համար՝ առկայության դեպքում),
  • կապալառուի հետ կնքված պայմանագրի պատճենը և կատարված աշխատանքների հանձնման ընդունման ակտը, որը պետք է ներառի նաև կապալառուի փաստացի կատարված ընդամենը ծախսերի (ներառյալ ԱԱՀ-ն), կարկտապաշտպան ցանցի ներդրման դեպքում` նաև շահառուի կողմից վճարված և նախարարության կողմից վճարվելիք գումարների վերաբերյալ հստակ տեղեկատվություն (բացառությամբ ոռոգման շարժական համակարգի ձեռքբերման դեպքի, որի համար ներկայացվում են ձեռքբերումը հավաստող փաստաթղթերը),
  • վճարման անդորրագիրը (կարկտապաշտպան ցանցի ներդրման դեպքում՝ փաստացի կատարված ծախսերի առնվազն 25%- ի), հաշվարկային փաստաթուղթը (բացառությամբ ոռոգման շարժական համակարգի ձեռքբերման դեպքի),
  • ջրօգտագործման թույլտվությունը կամ ջրօգտագործողների ընկերության հետ կնքած պայմանագրի պատճենը (բացառությամբ կարկտապաշտպան ցանցի ներդրման դեպքի),
  • ջրավազանի դեպքում՝ իրավունքի պետական գրանցման վկայականի պատճենը և Կադաստրի կոմիտեի կողմից տրամադրված՝ կադաստրային քարտեզում արտացոլված հողամասի շրջադարձային կետերի կոորդինատները,
  • կարկտապաշտպան ցանցի կամ ոռոգման արդիական համակարգի ներդրման դեպքում՝ փաստացի գործառնական նշանակությանը համապատասխան անշարժ գույքի նկատմամբ իրավունքի պետական գրանցման վկայականի պատճենը և Կադաստրի կոմիտեի կողմից տրամադրված՝ կադաստրային քարտեզում արտացոլված հողամասի շրջադարձային կետերի կոորդինատները,
  • կարկտապաշտպան ցանցի ներդրման դեպքում՝ անշարժ գույքի նկատմամբ օտարման և այլ իրավունքներով ծանրաբեռնելու սահմանափակման վերաբերյալ լիազոր մարմնի կողմից տրամադրված տեղեկանքը և տեղեկանք կապալառուի բանկային հաշվեհամարի վերաբերյալ։
Խորհրդատվություն, օգտակար հղումներ

Էկոնոմիկայի նախարարություն,

ՀՀ Կառավարության 2024 թվականի փետրվարի 8-ի N 198-Լ որոշում,

ՀՀ Կառավարության 2024 թվականի հոկտեմբերի 24-ի N 1734 -Լ որոշում,

Թեժ գիծ՝ 81-40,

ՀՀ ԷՆ Գյուղատնտեսական խորհրդատվության և նորարարությունների վարչություն՝ (+374) 11 523 411, (+374) 11 597 254, (+374) 11 297 428,  (+374) 11 529 231,

ՀՀ ԷՆ Գյուղատնտեսության ծրագրերի իրականացման վարչություն (հեռ.՝ (+37411) 530 333),

ՀՀ ԷՆ  Բուսաբուծության վարչություն (հեռ.՝ (+37411) 597 120)։

Էլ.նամակ ուղարկել ՀՀ ԷՆ։

Տարածել